Busca

O Pozo do Conxeiro foi feito polos veciños de Eiró para empozar o liño que era cultivado na aldea. Sempre foi Eiró aldea de gran produción de liño, que se sementaba en Semana Santa na Horta do Liño, no Navaliño ou na Veiga. Era tal a importancia do liño, que cando se miraba para as leiras no final do mes de Santiago víase unha gran explanada de cor azul escuro que semellaba unha marea, a poucos tranquila e a poucos con marusía, que se confundía co devalar do río Ulla ao…

Unha actividade que concitou grandes expectativas, e que non chegou a conformalas, foi a fabricación de azucre de remolacha na veiga de Padrón, unha industria que se mantivo durante uns poucos anos e con serias dificultades para subsistir. A Sociedad Anónima Azucarera de Padrón inicia a súa vida empresarial o 29 de novembro de 1899. En febreiro do mesmo ano constituírase no veciño concello de Pontecesures a sociedade Azucarera Gallega, promotora da…

A industria padronesa de lámpadas eléctricas comezaría a súa produción en 1929 (Seijas Llerena, 2011) e consonte Freire Esparís (2007) no momento da posta en funcionamento Iria, S.A. contaba cunha fábrica de gas e outra de bombillas que complementábase coa fábrica de casquetes para lámpadas eléctricas da que figuraba como propietario e director técnico Estanislao Pérez Rey, máis coñecido…

Construído no século XII, tratábase dun depósito de venda do sal. A Padrón outorgóuselle a prebenda real de ser o monopio da distribución do sal por toda a ría de Arousa.

O rego de Manselle, que pasa por Rial, está cheo de vellos muíños: o do Can, o de Rial, o do Batán, o de Chacón… Enriba da fonte da aldea érguese a cruz dun cruceiro que leva inscrita a data de 1603, o máis antigo do concello. Quizais son restos do antigo Cruceiro de Basoco, derrubado por un ciclón a principios do século pasado.…

Peto de ánimas no lugar de Pedroso do Norte, do que abrolla auga a través dun cano de pedra que vai dar a un lavadoiro.

Segundo contan os veciños, o peto é un engadido relativamente recente (século XX). As imaxes (Virxe das Angustias, San Francisco...) estaban nunha…

Cruceiro do tipo de fuste ou varal colocado sobre unha plataforma elevada na que se coloca un pedestal cadrado coas arestas superiores redondeados. O fuste comeza de forma cadrada e parece ter algunhas inscricións ou debuxos. Logo vólvese octogonal. O capitel está precedido dunha pequena moldura e ten forma cadrada, con tres molduras e sen máis decoración. A cruz é de sección cadrada e comeza con bordos chafranados até aproximadamente un terzo da altura…

Cruz inserida nunha rocha no lugar de Extramundi de Arriba, a escasos metros do muro de peche do Pazo da Torre do Monte.

Cruceiro do tipo de cruz localizado no interior dunha propiedade privada no lugar de Cruces. O capitel é de forma redondeada e a cruz de forma cadrada, mais talladas de forma irregular.

No lugar coñecido como A Tomada, xunto as aldeas de arriba, na parroquia de San Xián de Laíño. Ao pé da estrada Laíño-Rois.

Cruceiro de granito (plataforma e basa) e cemento (varal e cruz). A base mide 3,15 metros. O baseamento é cuadrangular con catro graos de pedra. O pedestal é cuadrangular, remata cunha roda moldurada e paramentos recadrados, de granito. O varal é…

Na actualidade forma parte do muro de peche dunha finca do núcleo, ao longo da estrada AC-307. Ao lado do solar nº 4 da Rúa Fortunato Cruces.

Cruceiro de granito e metal (a cruz). Non ten baseamento. O pedestal é cuadrangular cos ángulos superiores chafranados. O varal é de sección octogonal, moi erosionado. Non conserva o capitel. A cruz é de ferro, latina, cravada no…

Cruz e gravado no lintel de acceso a unha vivenda no lugar da Porta dos Mariños.

O texto que segue a continuación é autoría de Fernando Cabeza Quiles.

Xa hai ben anos que nos chamou a atención o topónimo…

Coñecida popularmente como “A de Ramos”, estaba dedicada á fabricación téxtil de lenzos e manteis, estampados, sabas, toallas e roupa da casa en xeral. Foi fundada no ano 1886 polo zamorano Ángel Ramos García. Destacar que o tecido era unha tradición artesanal iniciada en Padrón a finais do século XVIII.

Non se limitaba á comercialización do produto final, senón que…

Pía bautismal do século XVIII onde  foron bautizados o 20 de xullo de 1871 Ovidio e Gala (Ovidio Emmanuel e Gala Blanca Eleonora) Murguía Castro, os fillos xemelgos de Rosalía de Castro e Manuel Murguía, nados nas Torres de Hermida en Lestrobe, o día 2 do mesmo mes.

Colocada…

Foi fundada no ano 1970 por Manuel Cortizo Valladares e dedícase á fabricación de todo tipo de candeas e candeóns de alta calidade para uso relixioso. Ao inicio eran traballos basicamente manuais, mais pouco a pouco foise automatizando o proceso de fabricación.

Cruceiro do tipo de crucifixo que forma parte do conxunto de edificacións que conforman o Pazo do Barco.

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular composto por dous chanzos (segundo a información consultada na publicación “Cruces e cruceiros antigos de Vilagarcía de Arousa”, no ano 1986 o baseamento constaba de tres chanzos localizados sobre unha laxe natural) sobre os cales érguese un pedestal cúbico (carente de ornamentación) coas arestas superiores rebaixadas. Nunha destas arestas pódese apreciar unha inscrición que lamentablemente non é…

Este cruceiro érguese sobre unha grande laxe, na cal se constrúe o baseamento de planta cuadrangular composto por tres chanzos, sobre os cales se levanta un pedestal cuadrangular que ten a metade superior formada dunha nocela con molduras. Nas partes rectangulares do pedestal, consérvase unha inscrición na que se pode ler “AÑO DE 1830 / ES DEvOCIONDE AG / VSTIN I GRABIE / ELA RAMOS HERM [an] / OS”, inscrición que ven indicar que o cruceiro foi mandado…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular, composto por dous chanzos que se elevan sobre unha plataforma de maiores dimensións. Sobre o baseamento, érguese o pedestal de forma cúbica cunha roda toroidal na parte superior; na parte rectangular posúe unha decoración en forma de casetóns en baixorrelevo, carente de ornamentación e de inscricións.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu inicio,…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular, composto por tres chanzos sobre os cales, érguese un pedestal carente de ornamentación, que ten unha forma cúbica e está rematado en aresta viva. No pedestal posúe unha inscrición na que aínda se pode ler “AÑO 1983 CONSTRUCION † y CEMENTERIO”.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular, tendo as arestas rematadas en chafrán e carecendo de decoración escultórica…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular composto por catro chanzos (actualmente estes catro chanzos só están visibles na zona noroeste xa que na zona sueste só se distinguen dous chanzos) sobre o cal se ergue un pedestal bastante baixo (carente de ornamentación), que ten unha forma cadrada e está rematado en aresta rebaixada. No pedestal, máis concretamente no rebaixe, posúe unha inscrición que segundo a bibliografía consultada pon “ESTE…

Este cruceiro está asentado directamente sobre as rochas do litoral, é dicir, carece de chanzos na súa parte baixa. Isto provoca que se erga directamente sobre o pedestal (carente de ornamentación), que ten unha forma cúbica e está rematado na súa parte superior en chafrán.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu primeiro terzo, mentres que o resto do fuste ten sección octogonal.…

Lugar onde queda unha pequena depresión do asentamento dun forno oleiro. Actualmente non queda case estrutura, mais si memoria da mesma.

Segundo a descrición de Luciano García Alén, os fornos de Bamio eran similares aos fornos antigos de Buño, cilíndricos, abertos na parte superior, duns 2 metros de altura e 2,5 metros de diámetro, cos muros de cachotaría de granito. A súa “parrilla” constaba dunha placa central circular feita…

Este cruceiro está asentado directamente sobre as rochas do litoral, é dicir, carece de chanzos na súa parte baixa. Isto provoca que se erga directamente sobre o pedestal (carente de ornamentación), que ten unha forma cúbica e está rematado na súa parte superior en chafrán. O mar chega o pedestal cando a marea está alta.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu primeiro terzo, mentres…