Busca

Atópase na rúa do Pilar, en San Xulián. Consta dun só cano que verte directamente sobre a rúa. Á beira do cano, hai unha pedra colocada horizontalmente e incrustada no muro, que se empregaba para pousar as sellas. Segundo fontes locais, inicialmente o manancial atopábase un pouco máis ao sur, mais quedaba a un nivel máis baixo que a rúa e non era fácil coller a auga. Por este motivo, cando se enlousou a rúa,…

Localízase na rúa Ullán, a un nivel máis baixo que a beirarrúa, polo que hai unhas escaleiras de pedra para acceder até el. A auga que o abastece é do regueiro que pasa ao seu carón. Non se coñece o ano de construción, mais foi restaurado pola escola obradoiro entre os anos 1999 e 2000. A pía do lavadoiro mide 6 metros de longo e 2 metros de ancho e está dividida por un tabique de obra de ladrillo e cemento nun dos…

Atópase no Camiño de San Xulián, no muro de contención da estrada N-550. Ten dous canos que verten a auga sobre unha pía de pedra rectangular e obra recente. Hai anos a fábrica de Gaseosas Zabala collía nela a auga que precisaba para a fabricación das mesmas, de aí o nome co que se coñece na actualidade…

Castro case desaparecido, sendo case imposible establecer as súas dimensións reais, mais que probablemente garde algunha relación cos xacementos de Agramar e As Cortinallas, en Valga.

Xacemento situado nun pequeno outeiro, desde onde domina todo o val do Ulla. Aínda tratándose dun xacemento moi alterado, o Castro de Cesures (Monte do Castro) aínda se identifica a través da ortofotogrametría histórica e das imaxes do LIDAR. Conta a lenda que había un túnel desde o castro até o río, onde os cabalos ían beber.

Á beira da Ponte de Cesures había un peirao, onde se atoparon pontóns soterrados de madeira petrificados e ben conservados en 1959, xunto a cerámica e moedas romanas, desde as acuñadas en tempos de Tiberio até Constantino III. Na época de dominación romana, Cesures era o porto de Iria Flavia.

A importancia portuaria de Pontecesures foi tal que, xa en…

O Camiño Portugués a Santiago discorre polos lugares de Condide, Carreiras, Infesta, San Xulián, para finalmente cruzar o río Ulla destino a Compostela.

A Vía Militar Romana Número XIX discorre polo Concello de Pontecesures de norte a sur ao longo da N-550, para despois enlazar coas rúas Portarraxoi, San Lois, Sagasta e Víctor García.

O Itinerario de Antonino, na súa guía de camiños, contabiliza 299 millas para o percorrido da Vía Militar Romana Número XIX Via a Bracra Asturicam por Lugo. No seu percorrido sur a norte pola provincia de Pontevedra, discorre pola depresión meridiana, eixo de comunicación…

Trátase do camiño que Frei Martín Sarmiento realizou en 1745 para gañar o xubileu. Un carreiro de 190 quilómetros que percorre a costa guiándonos cara a Santiago de Compostela. O camiño entra no termo municipal de Pontecesures polo Monte do Porto, para despois dirixirse cara ao Porto de Cesures.

…

Estas caleiras foran estabelecidas en 1923 por Ramón Diéguez Carlés, baixo a razón social Caleras del Ulla. Diéguez, dunha familia de pequenos comerciantes, estudiara química e farmacia en Santiago de Compostela, e comezara a traballar en Madrid, no laboratorio dun dos máis importantes farmacéuticos do país, o licenciado santiagués José Casares Gil, precursor do desenvolvemento da química en España.

O 6 de febreiro de 1923, na solicitude da licenza de…

As instalacións que configuraran o conxunto da Cerámica Celta, acaroadas á que fora industria de fabricación de cal (Caleras del Ulla), localízanse na aba setentrional do Monte do Porto, na ribeira esquerda do río Ulla tras o seu paso pola vila.

En 1923 Ramón Diéguez Carlés, establecía unha fábrica de cal baixo a razón social Caleras del Ulla…

O pequeno obradoiro localízase na ribeira esquerda do esteiro do río Ulla en San Xulián de Pontecesures, no lugar coñecido como O Cantiño, a carón da vía do ferrocarril, no camiño que vai da Ponte de Cesures a Cortiñas.

En 1925, apenas dous anos despois de ter aberto a…

Segundo se conta na web de Buxa (Asociación Galega do Patrimonio Industrial), a primeira elaboración de gasosas en Galicia fixérase en Santiago en 1874, tal vez naquel restaurante que inaugurara na compostelá rúa das Orfas o suízo Antonio Mengotti, como outros compatriotas fuxido do Cantón dos Grisones na procura dunha vida mellor. Dous anos máis tarde, abríase na rúa Nova o Café Suízo, no que os Mengotti tamén ofrecerían a…

A explosión industrial e económica, que aconteceu no século XVIII, levou á construción, por orde de Carlos IV, dun almacén ou alfolín de rendas estancadas. Isto foi propiciado polo feito de que Pontecesures xa era desde 1467, o único porto autorizado para a descarga do sal en toda a ría de Arousa, debido á súa situación estratéxica para a distribución de mercadorías. A súa construción foi froito da necesidade dun espazo onde almacenar certos produtos de valor, derivados…

Cheminea industrial de ladrillo visto, pertencente a un complexo fabril de Maderas Magán.

Fábrica de candeas fundada por José Diéguez Sueiro, que recolle a tradición de máis dun século. Localízase no número 24 da rúa Víctor García.

As primeiras candeas de man, fabrícanse en Cesures utilizando o “noque” que chegou á fábrica cando esta renovouse, fai uns 85 anos. Trátase dunha máquina…

O 1 de febreiro de 1938 constituíse ILEPSA (Industria Lechera Penisular Sociedad Anónima) e o 16 de agosto de 1939 inaugurouse a primeira fabricación de leite condensada. Pola súa situación á beira do río Ulla, a fábrica permitía a carga e descarga da madeira para as caldeiras, a folla de lata para os envases e dos produtos xa acabados, que eran trasladados en…

No lugar así chamado atópase unha entrada de terra no río Ulla, cun buraco que, ao subir a marea, se enchía facendo un pozo (do latín puteu).

En canto ao segundo elemento do topónimo, uns din Cornelia e outros Cornela; en calquera dos casos a orixe está na voz precéltica carn ou corn, "pedra". Este significado refórzase con outros nomes de lugar á beira do río: Cantiño (do preindoeuropeo cant- "pedra, rocha") ou o propio nome de Peirao (…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba no lugar do Telleiro, fronte ao Pazo da Cova.

Nesta telleira traballou hai moitos anos un home con acento portugués chamado “Moquillo” que amasaba o barro con dúas mulas. Deixou de funcionar "hai moitísimos anos". Os…

A barreira da Mina Cristina atopábase no Concello de Pontecesures, tras o Centro de Saúde de Valga. Inventariada co número 1499 do catálogo mineiro e pertencente, igual que a Mina Mercedes, ao Grupo Mineiro “Minas cerámicas de Campaña”. Estaba situada no Monte de Utilidade pública nº129 do Catálogo de utilidade pública do Concello de…

Xacemento arqueolóxico no Monte Galiñeiro.

A fonte atópase na rúa Raimundo García Domínguez “Borobó”. Segundo fontes orais, inicialmente non se atopaba nesta localización, senón na zona onde se atopa o Centro de Saúde. O cano da fonte sae dun muro en forma de arco feito con lousas de pedra. A pedra superior deste arco ten unha inscrición coa data na que se construíu en números romanos (1982) e baixo esta unha cuncha de vieira. A pía tamén ten forma de cuncha, está tallada en pedra…

Localízase no lugar da Toxa e foi construído en 1949. A fonte está feita de pedra e ten dous canos que verten sobre unha pía rectangular de 90 centímetros de longo e 50 de ancho. A auga está canalizada cara o lavadoiro que está ao carón. A pía deste, tamén de pedra, mide 2,20 metros de longo e 2 metros de ancho e as lousas de lavar están colocadas en dous dos lados perpendiculares. Ten un tellado feito con cemento que se apoia sobre catro…

Sitúanse no lugar de Condide. Non se coñece o ano de construción, mais segundo fontes orais debe ter máis de 100 anos. A fonte ten catro canos, e no seu día dicíase que era a mellor auga de Pontecesures. Esta auga desemboca no lavadoiro que se atopa a continuación. A pía deste mide 3,60 metros de longo, 2 metros de ancho e 40 centímetros de profundidade. As lousas para lavar están nun dos lados longos da pía. Con posterioridade á…