Busca

As escolas unitarias eran as existentes no rural galego hai varias décadas, mostra da vida propia das parroquias, que entón eran as máis importantes social e administrativamente. As parroquias foron, pouco a pouco, sendo desposadas da súa organización e estrutura, cando os mestres deixaron de vivir na mesma parroquia, os curas escasearon, e as escolas pasaron a ser grupos escolares xeralmente na capitalidade do concello para optimizar os recursos e estruturar a formación…

Aquí naceu Eusebio Lorenzo Baleirón o 25 de xaneiro de 1962. Morreu nesta casa o 14 de decembro de 1986. A Asociación de Escritores en Lingua Galega colocou unha placa na fachada como homenaxe ao poeta. A aldea aparece nos seus versos: “Mal coñecín a sombra dos meus pasos,/ lugares nun relanzo onde medrar a hedra/ abeirado da chuva do Tarrío con néboa”. Velaquí os lugares familiares nos que se criou Eusebio, a Eira e a Eira do…

É a casa dun indiano, O Brañeiro, cunha fermosa fonte ao fondo dunha escaleira de pedra que ten inscrita a data de 1910. Nunha das dependencias gardábase un vello Chevrolet do que aínda quedan os ferros oxidados. No xardín había unha gran gaiola de madeira para os paxaros e medraban buxos, mandarinas, milgrandeiras e camelias.

Segundo conta un veciño de Tarrío, parece…

Casas de indianos no lugar de Manselle que deu forma á novela "Pensa Nao" de Anxo Angueira. Manselle era denomonida "A Aldea rusa" nos tempos do alzamento franquista, polas cooperativas leiteiras que funcionaban na mesma, e polas ideas republicanas do seus habitantes.

O texto que segue a continuación foi extraído do libro “Pensa Nao”…

Pombal de planta circular duns 6 metros de diámetro, no lugar da Barcia.

Localízase ao pé do Monte da Cabreira, fronte á Vacariza, a poucos metros da Telleira de Padín, cara o oeste.

Esta é unha das telleiras mellor conservadas da contorna, conservándose o forno, restos do embarcadoiro e da vivenda dos telleiros. O propietario do terreo e do…

Localízase ao pé do Monte da Cabreira, fronte á Vacariza, a poucos metros da Telleira de Roeiro, cara o leste.

A Telleira de Padín foi o derradeiro forno que funcionou na comarca do Baixo Ulla. Tamén foi a derradeira en ser construída e a única da comarca da que hai…

Telleira hoxe desaparecida no lugar da Devesa.

Arredor do ano 1750 era unha telleira de irmandade propiedade de Benito Granda Santiago de Avalo e outro. Desta vella telleira hoxe tan só se conserva o topónimo O Telleiro referido á finca onde estaba situada unha vella parra de uvas de sabor moi particular. Segundo contan os veciños, fai uns anos, cando se estaba a…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba nos terreos situados ao carón do bar A Casa Vella, no lugar da Torre.

Existiu nesta finca un forno de cocer tella. O forno dá nome á parcela que o albergou, Finca O Telleiro. Do forno non quedan restos e ninguén se lembra de cando funcionaba. O terreo está…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba moi próxima ás vías do ferrocarril e baixo o cable do transporte funicular aéreo que unía a Cerámica de Campaña (Novo y Sierra) co…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba onde hoxe está o Bar O Belén.

Debaixo do que hoxe é unha edificación, houbo unha telleira de dous fornos segundo contan varios veciños, mais nunca a coñeceron en funcionamento. Non existen restos de ningún tipo. A derradeira vez que estivo en funcionamento foi co telleiro José Pérez Portela entre 1910 e 1926, segundo indica a…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba ao carón da que fora a derradeira área de extracción da Mina Mercedes.

Existiu antigamente esta telleira que deixou de facer tella hai moitos anos, segundo contan algúns veciños. Pódense aínda observar a simple vista algúns restos…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba preto do Cruceiro do Forno.

Esta telleira é unha das primeiras das que existe constancia, tanto física como documental. Hoxe o forno non se dá atopado, aínda que poida que aínda estea soterrado na parcela que ocupaba a vella…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba ao carón da Hormadisa.

Aínda que podería tratarse dunha das telleiras referenciada no Catastro de Ensenada, as primeiras referencias documentadas datan da matrícula industrial de 1856, cando o telleiro Ramón Benito Vicente dáse de alta. Permanecerá até 1865. Non se terán máis novas dela até que se faga cargo, en 1896, Manuel…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba nos terreos da actual praia fluvial de Vilarello.

A actual praia fluvial de Vilarello chámase A Telleira aínda hoxe, xa que fai moitos anos estivo aquí situada unha telleira da que non se conserva ningún resto debido ás obras…

As barreiras das Gándaras do Forno eran unha serie de pequenas barreiras próximas ás telleiras. A maior parte das barreiras coñecidas situábanse en zonas do antigo monte de man común, parte do cal foi ocupado de maneira abusiva por particulares. Nos derradeiros anos de funcionamento destas telleiras o barro mesturábase co barro de Dena na fabricación de tella. Máis antigamente, o barro destas barreiras era o único usado para elaboralas.…

As telleiras de Vilar (Telleira de Roeiro e Telleira de Padín) extraían barro da súa contorna, ao pé do Monte Leveiró. Este barro era mesturado co de Dena para a fabricación de ladrillos, mais non así para as tellas.…

Telleira hoxe desaparecida que se localizaba no lugar do Telleiro, fronte ao Pazo da Cova.

Nesta telleira traballou hai moitos anos un home con acento portugués chamado “Moquillo” que amasaba o barro con dúas mulas. Deixou de funcionar "hai moitísimos anos". Os…

A barreira da Mina Cristina atopábase no Concello de Pontecesures, tras o Centro de Saúde de Valga. Inventariada co número 1499 do catálogo mineiro e pertencente, igual que a Mina Mercedes, ao Grupo Mineiro “Minas cerámicas de Campaña”. Estaba situada no Monte de Utilidade pública nº129 do Catálogo de utilidade pública do Concello de…

Na parede sur da Igrexa de San Xián de Laíño localízase este reloxo de sol. Ten o gnomon invertido e as liñas horarias non corresponden coas horas reais.

Desta casa saíron ilustres militares, catedráticos, médicos... Tiñan a casa patrucial na rúa da Conga en Compostela, de modo que aquí só pasaban parte do ano. Enfronte está a casa que era a Taberna da Richalda, onde paraban as carrilanas que baixaban desde O Barbanza e amarraban os cabalos.

Esta foi a casa, hoxe desaparecida, onde naceu Agustina Carolina del Carmen Otero Iglesias, máis coñecida como Carolina Otero ou A Bela Otero.

O texto que segue a continuación foi extraído de culturagalega.gal, escrito por Encarna Otero Cepeda en 2007.

Agustina Otero Iglesias, Carolina Otero ou A Bela Otero, naceu, segundo ela mesma dixo, un 4 de novembro…

A casa orixinal, e o escudo, pertencían a Don Pedro de Antelo. A casa tiña unha capela, de feito pola microtoponia usada pola xente maior de Balleas, alí ao lado aínda se lle chama Tras da Capela, facendo referencia á desaparecida capela. Cando se derruíu conservouse o escudo. Don Pedro de Antelo ademais de casa grande, capela, escudo... tiña moitas terras, razón pola que no lugar aínda se manteñen nomes como A Horta de Antelo.…

Os veciños do lugar de Manselle traballaron durante dous anos na construción dun valo de contención para facer practicable un campo de xogos localizado en terreos comunais que a concentración parcelaria convertera nun vertedoiro de lixo. Manselle era denomonida "A Aldea Rusa" nos tempos do alzamento franquista, polas cooperativas leiteiras que funcionaban na mesma, e polas ideas republicanas do seus…