Busca

Traída de auga que chegaba ao Pazo do Marqués de Bendaña a través dunha longa canle labrada en pedra duns 400 metros de lonxitude.

A fonte atópase na rúa Raimundo García Domínguez “Borobó”. Segundo fontes orais, inicialmente non se atopaba nesta localización, senón na zona onde se atopa o Centro de Saúde. O cano da fonte sae dun muro en forma de arco feito con lousas de pedra. A pedra superior deste arco ten unha inscrición coa data na que se construíu en números romanos (1982) e baixo esta unha cuncha de vieira. A pía tamén ten forma de cuncha, está tallada en pedra…

Localízase no lugar da Toxa e foi construído en 1949. A fonte está feita de pedra e ten dous canos que verten sobre unha pía rectangular de 90 centímetros de longo e 50 de ancho. A auga está canalizada cara o lavadoiro que está ao carón. A pía deste, tamén de pedra, mide 2,20 metros de longo e 2 metros de ancho e as lousas de lavar están colocadas en dous dos lados perpendiculares. Ten un tellado feito con cemento que se apoia sobre catro…

Sitúanse no lugar de Condide. Non se coñece o ano de construción, mais segundo fontes orais debe ter máis de 100 anos. A fonte ten catro canos, e no seu día dicíase que era a mellor auga de Pontecesures. Esta auga desemboca no lavadoiro que se atopa a continuación. A pía deste mide 3,60 metros de longo, 2 metros de ancho e 40 centímetros de profundidade. As lousas para lavar están nun dos lados longos da pía. Con posterioridade á…

Localízanse no lugar de Fenteira e foron construídos en 1949. A fonte ten un só cano e ao lado ten un pousadoiro, unha pedra onde se colocaba a sella chea de auga para logo subila á cabeza. O lavadoiro, ao carón da fonte, mide 2,70 metros de longo e 2,30 metros de ancho. As lousas onde se lavaba están nun dos lados máis longos. Como curiosidade cabe destacar que é o único dos lavadoiros que se conserva no concello no que había que lavar…

Localízanse no lugar de Grobas e foron construídos no ano 1949. A fonte ten 3 canos e un pousadoiro ao lado para colocar a sella chea de auga, sendo así máis sinxelo subila á cabeza. O lavadoiro está a continuación da fonte. Mide 2,20 metros de longo e 2 metros de ancho. As lousas para lavar sitúanse nun dos lados da pía. Como curiosidade cabe destacar que, por onde sae a auga do lavadoiro, hai outra pequena lousa para lavar. Segundo…

Fonte no lugar que dá nome a esta fonte, onde a auga abrolla por un cano de pedra.

Cruceiro que parece ser do tipo de capela ou loreto. Está construído sobre unha plataforma de dous chanzos sobre o que se coloca unha columna que remata de forma cadrada e ten as arestas chafranadas no resto da súa superficie. No fronte ten unha o que semella ser un peto de ánimas para algúns, e para outros simplemente un lugar onde depositar as esmolas da xente.

Cruceiro construído en granito por plataforma de tres chanzos sobre os que se asenta o pedestal de forma cuadrangular, coas esquinas superiores cortadas en bisel e rematando de forma circular moldurada. O fuste é de sección cuadrangular, comezando de forma cadrada. Está desaparecido o capitel e a cruz.

Fonte e desalgadoiro onde os propietarios do Pazo dos Calotes poñían o bacallau a desalgar. A fonte tiña dúas caras aos lados, hoxe desaparecidas. Tamén existía unha ponte de pedra, actualmente derrubada, para atravesar o rego do Batán e chegar a un merendeiro.

Fonte e lavadoiro no lugar de Teaio, con pedras de lavar e pía. Cuberta de tella curva sobre armazón de madeira, apoiada en columnas de pedra.

No lugar coñecido como A Tomada, xunto as aldeas de arriba, na parroquia de San Xián de Laíño. Ao pé da estrada Laíño-Rois.

Cruceiro de granito (plataforma e basa) e cemento (varal e cruz). A base mide 3,15 metros. O baseamento é cuadrangular con catro graos de pedra. O pedestal é cuadrangular, remata cunha roda moldurada e paramentos recadrados, de granito. O varal é…

Na actualidade forma parte do muro de peche dunha finca do núcleo, ao longo da estrada AC-307. Ao lado do solar nº 4 da Rúa Fortunato Cruces.

Cruceiro de granito e metal (a cruz). Non ten baseamento. O pedestal é cuadrangular cos ángulos superiores chafranados. O varal é de sección octogonal, moi erosionado. Non conserva o capitel. A cruz é de ferro, latina, cravada no…

Antigo pozo de rega no lugar de Traxeito. No libro “Toponimia de Dodro e de Laíño. Os nomes na auga”, Manuel Lorenzo Baleirón fala dos pozos de Dodro do xeito que segue.

Na nosa toponimia os pozos son tamén presas, construcións artificiais para empozar as augas pluviais e as dos mananciais, a fin de…