Busca

Un dos exemplares máis interesantes de Rianxo. Sitúase nunha encrucillada de camiños entre Lustres, Outeiro e Vilas. Parece bastante antigo, probablemente do século XVII. Aséntase sobre plataforma octogonal de catro graos e pedestal tamén octogonal de pouca altura que contén símbolos da paixón: tibias, abellas e caveiras. O fuste é octogonal con pedestal cuadrangular e recadrado, e contén a media altura unha imaxe de San Andrés. O capitel é cúbico con cabeza de anxo con…

Vía crucis sobre o muro perimetral do adro da Igrexa de Santa María de Isorna. Cruces franqueando o acceso desde a rúa e o acceso á casa reitoral, situada detrás da igrexa. Cruces sen imaxes apoiadas sobre bases cúbicas, de brazos sección cadrada cas arestas chafranadas e relevos nos vértices.

Posiblemente do século XVII, foi reedificado en 1918 polos canteiros José Manuel Rial Trillo, Manuel Iglesias Romero e Vicente Rial, veciños da parroquia, polo prezo de 115 pesetas. Foi restaurado porque estaba moi deteriorado, “amenazaba caerse, lo que podía ocasionar unha desgracia por ser aquel sitio el punto donde se reúnen los vecinos en los días festivos y tiempos desocupados, desde tiempo inmemorial”. Os referidos canteiros restauraron e reedificaron o…

Cruceiro de granito situado xunto á Ermida de Santa Lucía, nun amplo espazo verde, ao sur da estrada principal de Asados. Plataforma cadrada de granito e base troncopiramidal sobre a que se ergue un fuste hexagonal que remata nun pequeno capitel. Cruz sen imaxes de sección octogonal con remates florais nos vértices superiores.

Ao carón da Casa reitoral de Santa María de Leiro, preto da igrexa parroquial, atópase este fermoso cruceiro de plataforma cuadrangular de catro graos, pedestal cuadrangular de paramentos recadrados e caveiras nos ángulos, fuste octogonal con pedestal cuadrangular e que presenta unha imaxe. O capitel é cuadrangular co astrágalo octogonal liso, o ábaco de lados rectos, e decorado con follas, volutas e flores. A cruz ten brazos cuadrangulares con chafráns. O Cristo ten as…

Situado na Praza de Manuel Antonio en Asadelos, próximo á Igrexa de Santa María de Asados. Preto del atópase o chamado Cruceiro Vello de Asadelos. Plataforma cuadrangular de tres graos e pedestal cuadrangular moi moldurado. Fuste octogonal anque…

Cruz de granito situada diante do muro da casa reitoral de Santa María de Leiro. Cruz latina co brazo inferior mais longo apoiado sobre unha base prismática. Fuste octogonal, con remate superior de sección cadrada, sobre o que se ergue unha cruz sen imaxes con arestas chafranadas e vértices decorados.

Cruceiro de granito á beira da estrada principal que atravesa o lugar de Brión. Plataforma de tres chanzos sobre a que apoia directamente un fuste de sección cadrada coas arestas chafranadas con remates nos extremos. Capitel troncopiramidal inverso con molduras, que sostén unha imaxe dun santo.

O texto que segue a continuación é autoría de Natividad Rey Ordóñez (abril 2018).

Na aldea de Brión…

Cruz de granito situada na fachada traseira da Igrexa de Santa María de Asados. Cruz latina sen imaxes, de sección octogonal con remates nos extremos. Brazo inferior mais longo sobre base troncopiramidal de granito.

Cruceiro de capela en Brión, formando conxunto coa Fonte de Brión. Plataforma cuadrangular de catro graos, sen pedestal. Fuste de sección cadrada con chafráns adornados. A cruz ten sección cuadrangular cos brazos con mediacana e remates florenzados con botón central. O Cristo crucificado inclina a cabeza cara diante, ten as mans abertas, coroa de espiñas e carece de cartela de…

Cruceiro situado no adro da Igrexa de Santa María de Asados. A plataforma de tres graos, pedestal e fuste son octogonais sen adornos. O capitel e o astrágalo son tamén octogonais, e o ábaco de lados rectos. O capitel está decorado con follas de figueira. A cruz e as figuras son de mármore. A cruz é…

Muíño de vento de planta circular e muros de cachotaría. Os abanos deste muíño non terían sido fixos como outros da zona, senón que tería unha cuberta móbil cónica, cun armazón xiratorio de madeira, movido por unha xugada de bois, que permitiría carear as aspas tendo en conta a dirección do vento. O movemento transmitiríase a un eixo e a unha ou dúas pedras de moer.

Porto no lugar de Abuín onde paran os barcos para cargar e descargar ou para abrigarse.

Porto no lugar de Sobrido, na Enseada do Pico. Aínda que empregado como porto para pequenas embarcacións, a tipoloxía dos muros poderían indicar que no pasado tivo un uso de viveiro, salina ou alfolín.

Na contorna frondosa da Punta do Agriño, ao abrigo dos ventos na entrada da Enseada de Rial, localízase o embarcadoiro de Rañó. Este pequeno complexo atópase composto por unha rampla de gran envergadura, construída en pedra de granito e…

Porto no lugar de Rial onde paran os barcos para cargar e descargar ou para abrigarse. Chégase cruzando a Ponte de Rial, ao carón do Muíño de Lodeiros, xa na desembocadura do río do Mar ou rego de Rial no Ulla.…

No xardín dianteiro dunha casa, no lugar coñecido como Agro da Chousa, no Quinteiro de Arriba. 

Situado sobre unha grade  de cemento do xardín dianteiro da casa, non sendo este o seu emprazamento orixinal. O reloxo, de esfera cadrada, é unha pedra de granito rectangular exenta. Na súa cara frontal é…

Situado na parte superior dun portalón que da acceso ás vivendas número 16 e 26 do lugar Tallós, ao pé da estrada AC-305.

Exemplar de reloxo de sol construído na cima dun portalón alintelado de pedra, xunto con unha cruz latina florenzada con botón central e con ángulos en chafrán, apoiándose na súa base…

Emprazado na parte superior da parede sur dunha vivenda, no lugar de Rial da Lagoa.

Exemplar de reloxo de sol localizado na parede dunha construción, neste caso unha vivenda de pedra. Asenta sobre un saínte pétreo ou peaña. O reloxo, feito nun bloque de granito, é de forma rectangular coas esquinas superiores…

Localizado na portada de entrada a unha finca privada, propiedade, orixinalmente, da Casa da Bexa, na zona alta do lugar de Castro.

Trátase dun dos reloxos de sol máis fermosos do concello e o único exemplar no mesmo de reloxo cúbico. Localízase sobre un dos muros de peche da propiedade, na esquina occidental do…

Reloxo de sol múltiple no Santiaguiño do Monte, sobre o muro que delimita a Finca O Carballal.

Miradoiro-balcón metálico sobre muro de pedra, na actual avenida Castelao, orientado ao Paseo do Espolón.

Segundo escribe Eloy Rodríguez Carbia, “o…