Busca

O rego de Manselle, que pasa por Rial, está cheo de vellos muíños: o do Can, o de Rial, o do Batán, o de Chacón… Enriba da fonte da aldea érguese a cruz dun cruceiro que leva inscrita a data de 1603, o máis antigo do concello. Quizais son restos do antigo Cruceiro de Basoco, derrubado por un ciclón a principios do século pasado.…

Peto de ánimas no lugar de Pedroso do Norte, do que abrolla auga a través dun cano de pedra que vai dar a un lavadoiro.

Segundo contan os veciños, o peto é un engadido relativamente recente (século XX). As imaxes (Virxe das Angustias, San Francisco...) estaban nunha…

Cruceiro do tipo de fuste ou varal colocado sobre unha plataforma elevada na que se coloca un pedestal cadrado coas arestas superiores redondeados. O fuste comeza de forma cadrada e parece ter algunhas inscricións ou debuxos. Logo vólvese octogonal. O capitel está precedido dunha pequena moldura e ten forma cadrada, con tres molduras e sen máis decoración. A cruz é de sección cadrada e comeza con bordos chafranados até aproximadamente un terzo da altura…

Cruz inserida nunha rocha no lugar de Extramundi de Arriba, a escasos metros do muro de peche do Pazo da Torre do Monte.

Cruceiro do tipo de cruz localizado no interior dunha propiedade privada no lugar de Cruces. O capitel é de forma redondeada e a cruz de forma cadrada, mais talladas de forma irregular.

No lugar coñecido como A Tomada, xunto as aldeas de arriba, na parroquia de San Xián de Laíño. Ao pé da estrada Laíño-Rois.

Cruceiro de granito (plataforma e basa) e cemento (varal e cruz). A base mide 3,15 metros. O baseamento é cuadrangular con catro graos de pedra. O pedestal é cuadrangular, remata cunha roda moldurada e paramentos recadrados, de granito. O varal é…

Na actualidade forma parte do muro de peche dunha finca do núcleo, ao longo da estrada AC-307. Ao lado do solar nº 4 da Rúa Fortunato Cruces.

Cruceiro de granito e metal (a cruz). Non ten baseamento. O pedestal é cuadrangular cos ángulos superiores chafranados. O varal é de sección octogonal, moi erosionado. Non conserva o capitel. A cruz é de ferro, latina, cravada no…

Cruz e gravado no lintel de acceso a unha vivenda no lugar da Porta dos Mariños.

O texto que segue a continuación é autoría de Fernando Cabeza Quiles.

Xa hai ben anos que nos chamou a atención o topónimo…

Cruz sobre conxunto edificatorio de acceso a vivenda en Porto de Arriba. A razón de colocar unha cruz sobre as portas era a de evitar "a entrada do demo na casa".

Pía bautismal do século XVIII onde  foron bautizados o 20 de xullo de 1871 Ovidio e Gala (Ovidio Emmanuel e Gala Blanca Eleonora) Murguía Castro, os fillos xemelgos de Rosalía de Castro e Manuel Murguía, nados nas Torres de Hermida en Lestrobe, o día 2 do mesmo mes.

Colocada…

Cruceiro do tipo de crucifixo que forma parte do conxunto de edificacións que conforman o Pazo do Barco.

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular composto por dous chanzos (segundo a información consultada na publicación “Cruces e cruceiros antigos de Vilagarcía de Arousa”, no ano 1986 o baseamento constaba de tres chanzos localizados sobre unha laxe natural) sobre os cales érguese un pedestal cúbico (carente de ornamentación) coas arestas superiores rebaixadas. Nunha destas arestas pódese apreciar unha inscrición que lamentablemente non é…

Este cruceiro érguese sobre unha grande laxe, na cal se constrúe o baseamento de planta cuadrangular composto por tres chanzos, sobre os cales se levanta un pedestal cuadrangular que ten a metade superior formada dunha nocela con molduras. Nas partes rectangulares do pedestal, consérvase unha inscrición na que se pode ler “AÑO DE 1830 / ES DEvOCIONDE AG / VSTIN I GRABIE / ELA RAMOS HERM [an] / OS”, inscrición que ven indicar que o cruceiro foi mandado…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular, composto por dous chanzos que se elevan sobre unha plataforma de maiores dimensións. Sobre o baseamento, érguese o pedestal de forma cúbica cunha roda toroidal na parte superior; na parte rectangular posúe unha decoración en forma de casetóns en baixorrelevo, carente de ornamentación e de inscricións.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu inicio,…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular, composto por tres chanzos sobre os cales, érguese un pedestal carente de ornamentación, que ten unha forma cúbica e está rematado en aresta viva. No pedestal posúe unha inscrición na que aínda se pode ler “AÑO 1983 CONSTRUCION † y CEMENTERIO”.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular, tendo as arestas rematadas en chafrán e carecendo de decoración escultórica…

Este cruceiro posúe un baseamento de planta cuadrangular composto por catro chanzos (actualmente estes catro chanzos só están visibles na zona noroeste xa que na zona sueste só se distinguen dous chanzos) sobre o cal se ergue un pedestal bastante baixo (carente de ornamentación), que ten unha forma cadrada e está rematado en aresta rebaixada. No pedestal, máis concretamente no rebaixe, posúe unha inscrición que segundo a bibliografía consultada pon “ESTE…

Este cruceiro está asentado directamente sobre as rochas do litoral, é dicir, carece de chanzos na súa parte baixa. Isto provoca que se erga directamente sobre o pedestal (carente de ornamentación), que ten unha forma cúbica e está rematado na súa parte superior en chafrán.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu primeiro terzo, mentres que o resto do fuste ten sección octogonal.…

Este cruceiro está asentado directamente sobre as rochas do litoral, é dicir, carece de chanzos na súa parte baixa. Isto provoca que se erga directamente sobre o pedestal (carente de ornamentación), que ten unha forma cúbica e está rematado na súa parte superior en chafrán. O mar chega o pedestal cando a marea está alta.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu primeiro terzo, mentres…

Este cruceiro está asentado directamente sobre as rochas do litoral, é dicir, carece de chanzos na súa parte baixa. Isto provoca que se erga directamente sobre o pedestal (carente de ornamentación), que ten unha forma cúbica e está rematado na súa parte superior en chafrán.

O fuste desta construción é de sección cuadrangular no seu primeiro terzo, mentres que o resto do fuste ten sección octogonal.…

Das catorce cruces das que consta un vía crucis tradicional, soamente se conserva unha sobre a cimeira do muro e pola banda dereita da Igrexa de San Mamede de Abalo, ademais da estación número 12, constituída polo calvario descrito.

Trátase dunha cruz baixa, maciza, monolítica, de sección cuadrangular coas arestas rebaixadas. Ten de altura 93 centímetros…

Cruceiro do tipo de crucifixo, localizado no lugar de Catrocamiños, lugar onde conflúen as parroquias de Catoira, Oeste e Dimo. Un chanzo e unha base cúbica coas arestas superiores rebaixadas constitúen a parte baixa deste cruceiro moderno, pois substituíu un antigo que estaba neste lugar. Varal, primeiramente cuadrangular, mais despois remata as arestas. Cóbrese por un capitel de catro lados curvos, adobiados por cabeciñas de anxo entre espirais. Cruz cuadrangular con…

A cruz central ten por alicerce dous chanzos irregulares. Base grande, pouco alta e de bordos rectos. Cruz de sección octogonal, monolítica, cos brazos e testeiro acabados en cadrados, presentando un reducido testeiro. Adobíase pola parte dianteira dunha coroa na intersección dos brazos e dun INRI no extremo superior do testeiro. Os extremos dos brazos amosan dous círculos concéntricos e seis raios emparellados saíndo deles. A cruz ten unha altura de 2,20 metros de alto,…

A parte inferior componse de tres chanzos irregulares e unha pedra chan que fai de mesa por diante. Base cúbica coas arestas superiores biseladas. A vara comeza sendo cuadrangular, para pasar despois a forma cilíndrica. Remata un capitel de catro lados curvos que presenta nas partes centrais figuras esquemáticas, sen apenas trazos, afastadas por bólas na parte baixa. Cruz de sección rectangular coas arestas redondeadas, finiña e sen figuras.

Localizada en posición de encrucillada, detrás dunha rede metálica, pois ficou por dentro dunha propiedade que impide o acceso á mesma. Cruz alta cunha altura próxima aos 2 metros, fincada nunha base irregular, que lembra un tronco de pirámide, fina lanzal, monolítica, lisa e sen figuras. Presenta sección octogonal, mais cos extremos acabados en cadrado.