Busca

As pesqueiras ou lampreeiras remóntanse á época romana e aínda hoxe se conservan esas antigas artes de pesca. Explotounas o Cabido de Iria até o século XX. Na actualidade pertencen aos veciños do lugar. A concesión para pescar lampreas nas pesqueiras do Ulla ten a súa orixe nun documento datada do século IX que na actualidade está en poder da familia Lago de Herbón, quen no seu día foi interpretado por un frade do Convento dos Franciscanos.

Están formadas por…

Fonte localizada no lugar de Herbón.

Neste punto, localizado preto da aldea da Barca (Padrón), é onde comeza unha canle de regadío construída a finais dos 60 do século XX, mais que nunca chegou a estar en funcionamento, e que percorre toda a marxe esquerda do río Ulla pasando por Padrón (A Barca, A Rocha e Cortiñas), Pontecesures (A Paxareira e Condide) e Valga (A Tarroeira,…

Localízase no adro da Igrexa da Nosa Señora da Mercé. Da fonte abrolla a auga dun picho de pedra que cae nunha pía, para posteriormente chegar até o lavadoiro. Este está formado por 3 pedras de lavar elaborados a partir de bloques graníticos.

Fonte-estanque circular que forma parte do conxunto de edificacións da Finca O Carballal.

Manancial de auga da Finca O Carballal, que nace ao pé da Fonte da Ermida do Santiaguiño do Monte.

Unha mina de auga non deixa de ser nunha escavación na rocha na que aflora a auga para o seu mellor aproveitamento. Supoñen o acondicionamento do…

Fonte localizada dentro das instalacións dunha gasolineira.

Localizada na ladeira norte do Monte do Castro Valente. Fonte vinculada coa Virxe da Nosa Señora da Mercé de Bandín e cuxa auga úsase para curar as verrugas.

Fonte co corpo principal metálico de nova factura e pía de pedra. Moi semellante á existente ao carón do Cemiterio de Adina.

Localízanse no lugar de Carreiras, o conxunto foi construído en 1950 e restaurado entre os anos 1999 e 2000. A fonte está feita de pedra e ten dous canos, a auga cae nunha pía rectangular de 1 metro  de longo e 50 centímetros de ancho. Desde aquí a auga é canalizada cara ao “pilón” (así é como lle chaman os veciños ao lavadoiro). A pía deste mide 5 metros de longo, 2 metros de ancho e 50 centímetros de…

Localízase na rúa do Pilar, en San Xulián. Atópase máis baixo que a rúa que dá acceso ao mesmo, polo que ten unhas escaleiras de pedra para chegar á pía. Non se coñece o ano de construción. O lavadoiro está construído en pedra e a auga que o abastece procede dun manancial que pasa por debaixo da rúa. A pía ten 4,5 metros de longo e 2 metros de ancho, e as pedras de lavar sitúanse nos dous lados máis longos. Con…

Localízase na avenida de Vigo a un nivel máis baixo que a rúa, polo que se deben baixar unhas escaleiras para acceder a el. Non se coñece o ano de construción, mais foi restaurado pola escola obradoiro entre os anos 1999 e 2000. A auga que o abastece procede dun regueiro que pasa ao seu carón. Está todo construído en pedra, ten un tellado cuberto con tella do país e apoiado sobre unha parede ao norte e columnas de…

Na ribeira do rego que fornece de auga ao Lavadoiro da Chancela, e que canalizado baixo terra, morre no río Ulla.

Fonte localizada na Praza da Plazuela, elaborada con pedra granítica, cano metálico e cuncha en relevo gravada na pedra. Construída na mesma data que a igrexa, no muro das escaleiras que dan acceso á Igrexa Parroquial de Pontecesures. Orixinariamente atopábase no centro da praza. Tiña…

Atópase na rúa do Pilar, en San Xulián. Consta dun só cano que verte directamente sobre a rúa. Á beira do cano, hai unha pedra colocada horizontalmente e incrustada no muro, que se empregaba para pousar as sellas. Segundo fontes locais, inicialmente o manancial atopábase un pouco máis ao sur, mais quedaba a un nivel máis baixo que a rúa e non era fácil coller a auga. Por este motivo, cando se enlousou a rúa,…

Localízase na rúa Ullán, a un nivel máis baixo que a beirarrúa, polo que hai unhas escaleiras de pedra para acceder até el. A auga que o abastece é do regueiro que pasa ao seu carón. Non se coñece o ano de construción, mais foi restaurado pola escola obradoiro entre os anos 1999 e 2000. A pía do lavadoiro mide 6 metros de longo e 2 metros de ancho e está dividida por un tabique de obra de ladrillo e cemento nun dos…

Atópase no Camiño de San Xulián, no muro de contención da estrada N-550. Ten dous canos que verten a auga sobre unha pía de pedra rectangular e obra recente. Hai anos a fábrica de Gaseosas Zabala collía nela a auga que precisaba para a fabricación das mesmas, de aí o nome co que se coñece na actualidade…

Muíño de vento de planta circular e muros de cachotaría. Os abanos deste muíño non terían sido fixos como outros da zona, senón que tería unha cuberta móbil cónica, cun armazón xiratorio de madeira, movido por unha xugada de bois, que permitiría carear as aspas tendo en conta a dirección do vento. O movemento transmitiríase a un eixo e a unha ou dúas pedras de moer.

Pequena fortificación emprazada nun rechán no alto do Monte Pico do Porto. O castelo fai a divisoria entre os municipios de Dodro e Rois. Consiste nunha plataforma duns 24 metros de diámetro, elevada artificialmente sobre o terreo circundante a base de terra e usando, posiblemente, pedras para a contención da terra. A plataforma é circular e presenta unha pequena elevación nos bordes que pode suxerir a existencia dunha muralla ou unha estacada moi destruída na actualidade…

A mámoa esta moi preto do límite dos concellos de Dodro e Rois, na aldea da Chisca. Ten uns 20 metros de diámetro e 3 ou 4 metros de altura, con cono de violación. Estaría aquí o famoso tesouro do Campo da Chisca, que segundo di a lenda, aparecería cando pasara un rabaño de ovellas, e unha delas cunha pata tocaría nunha pedra e o atoparía.

Petróglifo descuberto no 2015, formado por círculos concéntricos e con cazoliñas no centro destes, sobre unha rocha nas inmediacións da aldea da Devesa, no lugar de Viachán. Ten certas semellanzas cun labirinto do Petróglifo de Mogor en Marín.

Pedra situada á beira do Camiño Real que une Padrón e Rianxo, descrito polo Pai Sarmiento. Unha vez subidos enriba dela faise mover compasadamente sen moito traballo. Era lugar de xogos, fai moitos anos, para os nenos pequenos, pois ao seu carón hai outras pedras con ocos que se usaban para agocharse e resgardarse da choiva. Na parte superior ten cazoletas, posiblemente orixinadas pola auga.…

Túmulo funerario neolítico que conserva restos do dolmen, con tres esteos. Forma parte dunha necrópole de catro túmulos. Nas súas inmediacións atopáronse un conxunto de microlitos e un pilum romano.

Túmulo funerario neolítico que conserva restos do dolmen. Forma parte dunha necrópole de catro túmulos. Ten unha dimensión de 10 metros de diámetro, dos cales, 6 metros corresponden ao cráter de violación, levantando apenas 40 centímetros. Nas súas inmediacións atopáronse un conxunto de microlitos e un pilum romano.