Camiño Real de Dodro

Camiño Real entre a Paradegua en Rianxo e Imo. O que en Galicia chamamos camiños reais, son as vías principais de comunicación do Antigo Réxime. Algunhas reformáronse como a que vai da Coruña a Tui, pasando por Padrón, aproveitando antigas calzadas romanas e camiños medievais. De todos os xeitos, non existía moito interese por parte dunha poboación que permanecía esencialmente illada no territorio que lle era propio, pagando tributos excesivos en portádegos e portaxes.

No século XIX, cando se lles pediu aos veciños de Dodro e de Lestrobe que acudiran a reparar o Camiño Real ao seu paso por Padrón, argumentaron que xa tiñan dabondo con coidar das súas corredoiras, e como fora que se viran obrigados a facelo, de cote chegaban tarde e sen ferramentas, ou mandaban aos máis vellos de cada casa para realizar os traballos. O percorrido do Camiño Real por Dodro ten que ser o que describe o Pai Sarmiento na súa andaina do 31 de outubro de 1754: Lestrobe, Revixós, Vigo, Tallós, Revoiras, Eiró, Rueyro, Tarrío, Rial da Lagoa, Manselle, Sar, Castas (Castro), Imo e Bexo. Madoz, cen anos máis tarde, comenta que o Camiño Real que vai desde a Ponte Santiago de Padrón até Tallós, é dos transversais menos malos, se ben por falta de reparacións ofrece malos pasos no inverno.

Abuín de Tembra explica que na súa freguesía de San Xoán o Camiño Real, no inverno ía polo Cruceiro de Basoco, Castro e Moure, e no verán pola zona máis baixa: Cruceiro da Veiga, As Longas e Os Postes de Baixo, até xuntárense na Eira da Lavandeira, en Imo. As carrilanas que facían o traxecto de Padrón á Pobra do Deán tiñan o cambio de tiro diante da Casa de Rial. Saía o camiño polo Carril de Rial e polo Paseo do Crego (por un diácono nomeado Frei Alonso, que quedou cego e percorría a diario ese pequeno treito), para seguir pola Revoltiña, Carrais, O Alto do Caravel, Os Castaños, até subir pola valgada da Paradegua, ao sur da estrada actual.